ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2021: Ανάπτυξη των Ενεργειακών Κοινοτήτων: Προκλήσεις και Προτάσεις
Καταγραφή των προβλημάτων, ανάλυση του Ευρωπαϊκού θεσμικού πλαισίου και κατάθεση προτάσεων για την άρση των εμποδίων και την προώθηση της ανάπτυξης των Ενεργειακών Κοινοτήτων στην Ελλάδα.
Φεβρουάριος 2021
Οι ενεργειακές κοινότητες (Ε.Κοιν.) εισήλθαν στην ελληνική πραγματικότητα με τον ν.4513/2018[1], ο οποίος ψηφίστηκε με ευρεία κοινοβουλευτική πλειοψηφία. Το θεσμικό πλαίσιο των Ε.Κοιν. είναι ένα πρωτοποριακό και συμμετοχικό εργαλείο το οποίο επιτρέπει σε όλους (φυσικά πρόσωπα, νομικά πρόσωπα, ΝΠΔΔ, ΟΤΑ) να συμμετέχουν ενεργά στη διαδικασία της ενεργειακής μετάβασης της χώρας προς τις καθαρές πηγές ενέργειας (ΑΠΕ). Με αυτόν τον τρόπο οι επενδύσεις σε ΑΠΕ γίνονται με την κοινωνία αρωγό (ενεργειακή δημοκρατία), ενώ τα οικονομικά και κοινωνικά οφέλη επιστρέφονται στις τοπικές οικονομίες, βοηθώντας τες να καταστούν πιο βιώσιμες και ανθεκτικές. Βασικός πυλώνας του θεσμού των Ε.Κοιν. είναι επίσης η καταπολέμηση της ενεργειακής ένδειας, καθώς προσφέρει τη δυνατότητα παροχής δωρεάν ηλεκτρικής ενέργειας σε νοικοκυριά που θεωρούνται ευάλωτα στο τοπικό επίπεδο. Τόσο το Ευρωπαϊκό όσο και το Εθνικό θεσμικό πλαίσιο αναγνωρίζουν τη σημασία των Ε.Κοιν. για την επίτευξη με κοινωνικά δίκαιο τρόπο του κλιματικού και ενεργειακού στόχου για κλιματική ουδετερότητα το αργότερο ως το 2050. Δυστυχώς, η ανάπτυξη των ενεργειακών κοινοτήτων στη χώρα μας αντιμετωπίζει πολλά σοβαρά προβλήματα, με αποτέλεσμα η ελληνική κοινωνία να μην μπορεί ακόμα να εισπράξει τα πολλαπλά οικονομικά και κοινωνικά οφέλη. Η ελληνική κυβέρνηση οφείλει να παρέμβει άμεσα προκειμένου αφενός να αναγνωρίσει τα προβλήματα και να δώσει συγκεκριμένες λύσεις, και αφετέρου να εναρμονίσει πλήρως το εθνικό θεσμικό πλαίσιο με τις σχετικές Κοινοτικές Οδηγίες. Ωστόσο κάτι τέτοιο όχι μόνο δεν συμβαίνει αλλά, αντιθέτως, οι πρόσφατες νομοθετικές πρωτοβουλίες του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας απειλούν ευθέως το μέλλον των Ε.Κοιν. στην Ελλάδα.